Menu

Buurtschap Oxe

Inleiding

Het buurtschap Oxe is gelegen aan de zuidkant van de autosnelweg A1 en wordt al voor het einde van de middeleeuwen (dus voor 1500) in archieven genoemd. In eerste instantie vormde het hof samen met nabij gelegen boerderij Schoneveld een onderdeel van het landgoed van Huis Dorth. De Oxerhof was feitelijk eigendom van de Hertog van Gelre. Later behoorde het buurtschap Oxe tot de marke Dorth, Zuidloo en Oxe. Toen de buurtschappen Dorth en Zuidloo een zelfstandige marke werden, kwam de buurtschap Oxe bestuurlijk onder het schoutambt Colmschate. In 1650 (na het einde van de Tachtigjarige oorlog en nadat de vrede van Munster was gesloten) werd deze buurtschap een zelfstandige marke in het schoutambt Colmschate. Tegen het einde van de zeventiende eeuw lijkt de hof een zelfstandige buitenplaats te worden met enkele onderhorige boerderijen.

De noordgrens werd gevormd door de Schipbeek, de zuidgrens door de Dortherbeek. Gezien deze ligging tussen beide beken moeten gedeelten van de landerijen regelmatig wateroverlast hebben gehad. Diverse veldnamen bevestigen de natte ligging (het Slag, de Maten en de Ruineweide) In 1807 ging het gebied ten zuiden van de schipbeek, waarin Oxe was gelegen, naar Gelderland. Dit gebied werd in 1814, bij herstel van de oude provinciegrenzen, weer bij de gemeente Diepenveen gevoegd.

De landschappelijke schoonheid van Oxe wordt vooral gevormd door het landgoed De Oxerhof. De geschiedenis van dit landgoed gaat terug tot de twaalfde eeuw. Omstreeks 1862 liet de familie Van Doorninck op het landgoed Huis Oxerhof bouwen en een landschapspark aanleggen in Engelse stijl.

Aan het eind van de negentiende eeuw worden grote hoeveelheden oer (een soort ijzererts) op de gronden van de Oxerhof gedolven. De eigenaar kreeg hiervoor toen der tijd een vergoeding. Voordat cokes (ontgaste kolen) werden uitgevonden in 1709 werd houtskool gebruikt. In de omgeving van Colmschate waren ook veel houtskoolbranders en waarschijnlijk is de naam Colmschate ook hieruit ontstaan door een samenstelling van "cole" (kool of houtskool) "man" en "kot" of "kate" wat huis betekent. Ten tijde van de Romeinse overheersing heeft Heeten zich tot een groot centrum in de regionale ijzerhandelsnetwerk kunnen ontwikkelen.


Tweede Wereldoorlog

Tijdens de oorlog was de Oxerhof aanvankelijk een herstellingsoord voor aan het Oostfront gewond geraakte SS-ers. In 1944 werd het door de Sicherheitsdienst (=SD) ingericht als kamp voor politieke gevangenen. Enkele dagen voor de bevrijding hield de SD er nog veertig man gevangen.

Personen waarvan het bekend is dat zijngevangen hebben gezeten op de Oxerhof:
- Hendrik Drost 1921-1945 levensverhaal

Op 6 april 1945 bereikte het bataljon The Royal Winnipeg Rifles het buurtschap Oxe aan de Schipbeek. Op het landgoed De Oxerhof, "een enkele uren eerder overhaast verlaten hoofdkwartier van de Gestapo, zag een soldaat dat de bodem bij een met bloed bespatte muur vers was omgewoeld. Hij vond er het graf van tien Nederlandse patriotten, verzetsmensen. Zij waren door de terugtrekkende vijand als diens laatste daad neergeschoten", aldus het War Diary van de eenheid. De melding werd om 16:00 in het dagboek bijgeschreven.

Het 12e Field Regiment RCA meldde, dat de lichamen met wonden waren overdekt. "Geneeskundige officieren verklaarden dat enkele slachtoffers levend begraven waren. Aan de uitdrukking op de gezichten was te zien, dat ze tijdens martelingen waren gestorven. Hun handen waren op de rug gebonden en de lichamen waren van top tot teen gekneusd. Het was een scène van onbeschrijflijke wreedheid, die je moet hebben gezien om het te kunnen geloven".

In de meeste van de later opgegraven lichamen werden geen kogelgaten gevonden. De tien slachtoffers hebben zelf de kuil moeten graven, dit zogenaamd om daar autobanden in te kunnen verbergen voor de op rukkende geallieerde troepen. Later op die dag bleek echter voor welk vreselijk doel deze kuil gegraven was.

Op 6 mei 1991 werd op het landgoed De Oxerhof een monument onthuld ter nagedachtenis aan de tien verzetsmensen die hier, enkele uren voor de bevrijding, werden vermoord door de bezetter.

Tekst monument: MOGEN ZIJ EEN LEVEND TEKEN BLIJVEN. Het monument is gemaakt door Frans van der Ven. Meer informatie over het beeld en de maker van het Herdenkingsmonument Oxerhof.

Huidig Gebruik

Tegenwoording spreekt men van Studiecentrum de Oxerhof en is een School voor Praktische Filosofie en Spiritualiteit gevestigd en worden regelmatig studiedagen, weekeinden en -weken gehouden. voor cursisten en geïnteresseerden. Het programma omvat o.a. studie, bijeenkomsten en fysiek werk.

Toegangkelijkheid

Het buurtschap Oxe is een agrarisch buurtschap en kan het best op de fiets verkend worden.

Het buurtschap De Bannink en Oxe samen is 805 hectare groot en telt 240 inwoners in 81 woningen. (bron: statistisch jaarboek 2007 van de gemeente Deventer)

icon history -1

Wist U dat?

  • dorp Colmschate deel uitmaakt van wijk5
  • Colmschate een langere historie heeft dan Deventer!
  • Het mooiste plein van Colmschate het Veldpaperplein is
  • U ook deze lijst kunt laten groeien, stuur een mailtje

Foto Impressie's

Wij zijn momenteel bezig het archief te vullen met foto's. De lijst "recent" zal steeds korter worden.

 
Opname
Voorwaarden
Informatie voor Webmasters
...
Over ons
Disclaimer